Yeme Bağımlılığı
Yeme, ya da aşırı yeme bir süredir davranışsal bağımlılık olarak ele alınmaya başlamıştır. İşlenmiş besinlerin bağımlılık yapıcı madde gibi davrandığı, haz verme işlevi olduğu için de daha çok tüketildiği bilinmektedir. Bazı yiyeceklerin durdurulamaz bir şekilde tüketiminin uyuşturucu maddelerin yarattığı biyolojik, davranışsal ve psikolojik etkilere benzer etkiler yarattığı belirtilmiştir.
Yeme bağımlılığı ve tıkınırcasına yemek kavramları benzerlik gösterse de eş anlamlı değildirler. Obezite ve yeme bağımlılığı da birbirinden farklı kavramlardır. Normal kilodaki bireyler de yeme bağımlılığı semptomları gösterebilmektedir.
Yeme bağımlılığının biyolojik kısmının yanı sıra davranışsal tarafı da vardır. Bu davranışsal kısım yeme üzerindeki kontrol kaybı ile ilgilidir. Kişi yemek üzerindeki kontrolü kaybettikçe utanç ve suçluluk duyguları ortaya çıkar ve bu bir kısır döngüye dönüşür. Kişi aç olmadığı halde çok fazla yer, rahatsızlık hissedene kadar midesini doldurur, suçluluk yaşar ve tekrar yer
Tanı kriterleri üzerinde henüz uzlaşma olmasa da bu davranışsal bağımlılıkla ilgili bir takım tanısal kriterler öne sürülebilir.
-
Belirli yiyecekleri planlanandan fazla tüketmek
-
Doyduğu halde ve rahatsız olsa da yemeye devam etmek
-
Bazı yiyecekleri yememe fikrinden rahatsız olmak
-
Yemeye aşırı zaman harcamak
-
Bazı yiyecekleri bulabilmek için çaba harcamak
-
Yemek için aşırı zaman harcamak, böylece diğer aktivitelere fazla zaman ayırmamak
-
Sosyal ortamlardan uzak kalmak
-
Yemediğinde yoksunluk belirtileri yaşamak (kafein hariç)
-
Bu yoksunluk belirtilerini ortadan kaldırmak için yemek (kafein hariç)
-
Aşermek
-
Yeme davranışı ile ilgili olumsuz duygular yaşamak (çökkünlük, kaygı, suçluluk, huzursuzluk, sıkıntı vb.) ve bu duygularla başa çıkmak için zaman harcamak
-
Yeme davranışı ile ilgili gündelik hayat aktivitelerinde aksamalar yaşamak
-
Yeme davranışı ile ilgili sağlık sorunları yaşamak ve buna rağmen yemeye devam etmek
-
Yeme davranışı ile ilgili duygusal sorunlar yaşamak ve buna rağmen yemeye devam etmek
-
Olumsuz duygulardan kaçmak ve keyif almak için bazen gizlice yemeye devam etmek
-
Aynı hazzı alabilmek için yeme miktarında artış yaşamak
-
Bazı yiyecekleri bırakmayı düşünmek, bırakmak ve tekrar başlamak.